โลก 2.0 : เคปเลอร์452บี

ที่ผ่านมาการค้นพบดาวเคราะห์คล้ายโลกเกิดขึ้นมาแล้ว เช่น การค้นพบดาวเคราะห์ เคปเลอร์ 452เอฟ (Kepler452f) ที่นาซาประกาศความสำเร็จไปเมื่อปี 2557 แต่การค้นพบดาวเคราะห์คล้ายโลกดวงใหม่ที่มีการตั้งชื่อว่า เคปเลอร์ 452บี (Kepler 452b) นั้น น่าตื่นเต้นยิ่งกว่า เพราะดาวเคราะห์ดวงนี้มีปัจจัยต่างๆ ที่คล้ายกับโลกมากที่สุดเท่าที่มีการพบเจอมา

 จนมีการเรียกชื่อเล่นของดาวดวงนี้ว่า “โลก 2.0” (Earth 2.0) และอยู่ใกล้โลกมากที่สุดในกลุ่มดาวเคราะห์ที่มีโอกาสที่จะมีสิ่งมีชีวิต อาศัยอยู่บนดาวดวงนั้น อาจจะต้องใช้เครื่องไม้เครื่องมือมาวัดบนดาวเคราะห์นั้น ไม่ว่าจะเป็น เวอร์เนียร์ อุปกรณ์วัดอุณหภูมิ หรืออุปกรณ์วัดคลื่นรังสีต่าง ๆ     ปัจจัยที่ทำให้ดาวเคปเลอร์ 452บี กลายเป็นที่สนใจมากกว่าการค้นพบดาวเคราะห์คล้ายโลก เคปเลอร์ 452เอฟ นั่นคือ การที่ดาวดวงนี้มีปัจจัยต่างๆ ที่เหมือนกับโลกมากกว่ากัน
ตั้งแต่ขนาดของดวงดาวที่ใหญ่กว่าโลกเพียง 60% โคจรรอบดวงอาทิตย์ในระบบสุริยจักรวาลของดาวดวงนี้ในเวลาใกล้เคียงกับโลกนั่น คือ 385 วัน (โลกใช้เวลาโคจรรอบดวงอาทิตย์ 365 วัน) และที่สำคัญที่สุด ดาวเคปเลอร์ 452บี (โลก 2.0) อยู่ในเขตที่เรียกว่า Habitable Zone หรือ เขตที่อาศัยได้ ซึ่งดาวเคราะห์คล้ายโลกสามารถดำรงน้ำในสถานะของเหลวได้บนพื้นผิวและสามารถมี สิ่งมีชีวิตคล้ายกับสิ่งมีชีวิตบนโลก

ดาวเคปเลอร์ 452บี(โลก 2.0) เป็นดาวเคราะห์ดวงแรกนอกระบบสุริยจักรวาลที่มีขนาดเล็กที่สุดเท่าที่จะค้นพบ ได้ และโคจรรอบดวงอาทิตย์ที่มีขนาดใหญ่ในระดับ “จี” หรือขนาดเท่าๆ กับดวงอาทิตย์ในระบบสุริิิยจักรวาล ที่เป็นแหล่งพลังงานให้แก่สิ่งมีชีวิตบนโลกของเรา ทำให้นักวิทยาศาสตร์ให้ความสนใจเป็นพิเศษ โดยหวังว่าบนดาวดวงนี้จะมีสิ่งมีชีวิตเกิดขึ้นคล้ายกับที่เกิดกับโลก ดาวเคราะห์ดวงที่สามในระบบสุริยจักรวาล


 เคปเลอร์ 452เอฟ อยู่ห่างจากโลกมากกว่า 1,400 ปีแสง หรือเท่ากับระยะทางที่แสงซึ่งมีความเร็วในการเดินทาง 186,000 ไมล์ต่อวินาที เดินทางไปในเวลา 1,400 ปี ซึ่งถือเป็นระยะทางที่ไกลโพ้นจากโลก ดังนั้นการศึกษาดาวเคราะห์ดวงนี้จึงเป็นไปได้ค่อนข้างยาก แต่ก็ไม่เกินความสามารถของนักวิทยาศาสตร์บนโลก

เนื่องจากระยะทางที่ ไกลโพ้นถึง 1,400 ปีแสง ทำให้ระยะเวลาที่กล้องโทรทรรศน์อวกาศเคปเลอร์เห็นดาวดวงนี้ คืออดีตเมื่อ 1,400 ล้านปีแสงที่แล้วของเคปเลอร์ 452บี ขณะที่โลกมีอายุน้อยกว่าดาวดวงนี้มาก โดยมีอายุราว 4,600 ล้านปีเท่านั้น ขณะที่สิ่งมีชีวิตที่เกิดขึ้นบนโลกเป็นครั้งแรกในรูปแบบของสิ่งมีชีวิตเซลล์ เดียวที่ประกอบขึ้นจากการรวมตัวของคาร์บอน ไฮโดเจน ออกซิเจน และไนโตรเจนนั้น เพิ่งถือกำเนิดขึ้นมาเมื่อราว 3,600 ล้านปีเท่านั้น   เทียบกับอายุดาวเคปเลอร์ 452บี แล้วนั้น ถือว่าโลกมีอายุน้อยกว่ากันหลายพันเท่าตัว

ดร.ดั๊ก คาล์ดแวลล์ นักวิทยาศาสตร์แห่งสถาบันเซติ ที่ร่วมทำงานในโครงการภารกิจกล้องโทรทรรศน์อวกาศเคปเลอร์ อธิบายว่า ถ้าเคปเลอร์ 452บี เป็นดาวเคราะห์ที่มีพื้นผิวเป็นหินแกร่งนั้น และนำอายุของดวงดาวมาพิจารณาประกอบกับตำแหน่งของดวงดาวที่โคจรรอบดวงอาทิตย์ ในระบบสุริยจักรวาลของดาวดวงนี้ ทำให้เชื่อได้ว่า เคปเลอร์ 452บี อยู่ในขั้นที่ชั้นบรรยากาศที่ห่อหุ้มอากาศไว้นั้นกำลังจางหายไป

ขณะ ที่ ดร.คริส วัตสัน ให้ความเห็นในเชิงที่ว่า ยังมีโอกาสที่จะพบสิ่งมีชีวิตที่อยู่บนดาวเคปเลอร์ 452บี อยู่ได้ในปัจจุบัน เนื่องจากเมื่อพิจารณาถึงสัณฐานของดวงอาทิตย์ ที่เคปเลอร์ 452บี โคจรรอบนั้น มีขนาดเล็กกว่าดวงอาทิตย์ที่โลกโคจรรอบอยู่ โดยดวงอาทิตย์ในระบบสุริยจักรวาลที่ห่างจากโลก 1,400 ปีแสงนั้น จัดอยู่ในกลุ่มดาวฤกษ์แคระชั้น เอ็ม (M-dwarfs) ซึ่งมีอุณหภูมิพื้นผิวต่ำกว่าดวงอาทิิตย์ของโลก และดาวเคราะห์ที่จะได้รับความร้อนในระดับเดียวกับโลกได้รับจากดวงอาทิตย์ นั้นต้องโคจรอยู่ในวงโคจรที่ใกล้กว่าโลกมาก

ยิ่งไปกว่านั้น ขนาดของดาวเคปเลอร์ 452บี ที่มีความกว้างกว่าโลก 1.12 เท่า ซึ่งต่ำกว่าระดับ 1.6 เท่า ตามมาตรฐานการจัดลำดับดาวเคราะห์ที่มีความคล้ายโลก ทำให้เคปเลอร์ 452บี จัดอยู่ในกลุ่ม “ซูเปอร์ เอิร์ธ” หรือ “ซูเปอร์โลก” ที่มีปัจจัยต่างๆ คล้ายกับโลกมากที่สุด

แต่การพิสูจน์ทราบความจริงของดาวเคปเลอร์ 452บี ด้วยเทคโนโลยีในปัจจุบันนั้น ยังถือว่าเป็นเรื่อง “ยากที่จะเป็นไปได้” เพราะเพียงการส่งยานสำรวจอวกาศนิวฮอไรซอนส์ไปยังดาวเคราะห์น้อยพลูโต ที่อยู่ปลายสุดของระบบสุริยจักรวาลยังต้องใช้เวลานานถึง 9 ปี กับการเดินทางราว 3 ล้านไมล์ เพราะถ้าจะส่งยานสำรวจดาวเคปเลอร์ 452บี ด้วยเทคโนโลยีในปัจจุบัน ก็ต้องใช้เวลานานถึง 26 ล้านปี กว่าจะเดินทางถึง หรือการจะวัดขนาดวัตถุบนดาวเคปเลอร์ด้วยเครื่องมือวัดขนาด(Vernier Caliper) ก็ยังไม่สามารถทำได้

ความเห็นนักวิชาการไทย

รศ.ดร.บุญ รักษา สุนทรธรรม ผอ.สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ อธิบายถึงการค้นพบดาวแฝดของโลก “เคปเลอร์ 452บี” ว่า ถือเป็นเรื่องน่าตื่นเต้นของวงการดาราศาสตร์เป็นอย่างมาก เพราะที่ผ่านมานาซาค้นพบดาวเคราะห์ไม่ต่ำกว่า 10 ดวง ที่มีคุณสมบัติคล้ายโลก แต่มีเงื่อนไขบางอย่างที่ไม่เหมาะสม หรือไม่น่าจะมีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่ได้ เช่น เรื่องของอุณหภูมิ สภาพพื้นผิวดาว ระยะทางจากดาวฤกษ์ ฯลฯ

 เคปเลอร์ 452บี นั้น อุณหภูมิน่าจะใกล้เคียงกับโลก เพราะอยู่ในช่วงที่สิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่ได้ โดยเฉพาะเรื่องของน้ำที่สามารถคงสถานะของเหลวไว้ได้ ถ้าอุณหภูมิสูงเกินไปน้ำจะระเหย ถ้าเย็นเกินไปจะกลายเป็นดาวน้ำแข็งเหมือนพลูโต นอกจากนี้วิเคราะห์ถึงสภาพของดาวเคราะห์ที่ต้องมีดาวฤกษ์ส่องแสงให้ เหมือนโลกมนุษย์ที่มีดวงอาทิตย์เป็นแหล่งให้พลังงานแสง

นอกจากนี้คำ ถามแรกที่ต้องถามคือ 452บี เป็นดาวหิน หรือกลุ่มก๊าซ เช่น ดาวพุธ ดาวศุกร์ ฯลฯ มีพื้นเป็นหินเหมือนโลก แต่ดาวพฤหัสเป็นกลุ่มก๊าซ ส่วนพลูโตเป็นดาวน้ำแข็ง ซึ่งคงต้องรอข้อมูลใหม่ๆ ที่จะวิเคราะห์เพิ่มเติมจากนักดาราศาสตร์ทั่วโลก ส่วนรูปที่ดาวเคปเลอร์เผยแพร่ในอินเทอร์เน็ตนั้น เป็นกล้องโทรทรรศน์ที่ใช้คลื่นวิทยุและคลื่นไมโครเวฟในการในรับสัญญาแสง แล้วใช้ซูเปอร์คอมพิวเตอร์วิเคราะห์ออกมาเป็นภาพจำลอง

สำหรับระยะ ทางห่างจากโลกนั้น หากเดินทางด้วยยานนิวฮอไรซันส์ ด้วยความเร็วระดับ 6 หมื่นกิโลเมตรต่อชั่วโมงนั้น อาจต้องใช้เวลาเดินทางถึง 26 ล้านปีกว่าจะเดินทางถึงดาวเคปเลอร์ 452บี

Cr.คมชัดลึก,เล่าสู่กันฟัง ,Synergy | Facebook